Sàng lọc ung thư là một bước quan trọng giúp phát hiện sớm các loại ung thư ngay cả khi chưa có triệu chứng, từ đó tăng khả năng điều trị thành công. Tùy vào độ tuổi, giới tính và tiền sử gia đình, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu phù hợp.

1. Xét nghiệm dấu ấn ung thư (Tumor Markers)

Dấu ấn ung thư là các chất do tế bào ung thư hoặc cơ thể tiết ra khi có khối u. Một số xét nghiệm quan trọng:

• AFP (Alpha-fetoprotein): Đánh giá ung thư gan, ung thư tinh hoàn, buồng trứng.
• CEA (Carcinoembryonic Antigen): Phát hiện ung thư đại trực tràng, dạ dày, phổi.
• CA 125: Tầm soát ung thư buồng trứng.
• CA 15-3, CA 27-29: Chỉ điểm ung thư vú.
• CA 19-9: Hỗ trợ phát hiện ung thư tụy, dạ dày.
• PSA (Prostate-Specific Antigen): Sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới.
• Thyroglobulin: Hỗ trợ theo dõi ung thư tuyến giáp.

>> Lưu ý: Dấu ấn ung thư chỉ mang tính chất hỗ trợ, không thể khẳng định 100% có ung thư hay không.

2. Xét nghiệm sinh học phân tử (Gen đột biến)

Một số xét nghiệm di truyền giúp đánh giá nguy cơ mắc ung thư di truyền:

• BRCA1, BRCA2: Đánh giá nguy cơ ung thư vú, buồng trứng.
• EGFR, KRAS, ALK: Xác định đột biến ung thư phổi để lựa chọn phương pháp điều trị.
• TP53, APC, PTEN: Kiểm tra nguy cơ ung thư đại trực tràng, tuyến tiền liệt.

3. Nội soi và chẩn đoán hình ảnh

• Nội soi dạ dày – đại tràng: Phát hiện ung thư dạ dày, đại trực tràng.
• Siêu âm ổ bụng: Kiểm tra gan, tụy, buồng trứng.
• Chụp X-quang phổi: Sàng lọc ung thư phổi.
• Chụp MRI, CT-scan: Đánh giá kích thước và vị trí khối u trong cơ thể.
• Chụp nhũ ảnh (Mammography): Kiểm tra ung thư vú ở phụ nữ trên 40 tuổi.

4. Sinh thiết (Biopsy)

Nếu nghi ngờ có khối u bất thường, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết để xác định tế bào ung thư. Đây là phương pháp chính xác nhất để chẩn đoán ung thư.

Bao lâu nên thực hiện xét nghiệm sàng lọc ung thư?

• Người dưới 40 tuổi, không có yếu tố nguy cơ: 1 lần/năm kiểm tra sức khỏe tổng quát.
• Người trên 40 tuổi hoặc có tiền sử gia đình bị ung thư: Kiểm tra chuyên sâu định kỳ 6 tháng – 1 năm/lần.

Việc sàng lọc ung thư định kỳ giúp phát hiện sớm và nâng cao hiệu quả điều trị. Nếu có yếu tố nguy cơ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để thực hiện xét nghiệm phù hợp.